Planujesz rozpoczęcie studiów w Polsce? Oto kompendium najważniejszych informacji, które pozwolą Ci się dobrze przygotować do roku akademickiego. 

Wolisz filmy? Oglądaj na YouTube z polskimi napisami:

1. System nauczania wyższego w Polsce

W Polsce obowiązuje boloński system 2-stopniowy:
najpierw robisz studia I stopnia i uzyskujesz tytuł licencjata (3 lata) lub inżyniera (3,5 roku). Na tym etapie uznaje się, że masz już wykształcenie wyższe niepełne. Ale jeśli chcesz zrobić magistra, masz jeszcze studia II stopnia, trwające 2 lata. Jeśli życie na uczelni Ci się spodoba, możesz zrobić doktorat – trwa zwykle kolejne 2 lata.
Co ważne, studia kolejnego stopnia mogą być na innym, powiązanym kierunku – a to daje fajne możliwości zdobycia dodatkowej wiedzy. 

Jeśli chcesz się specjalizować w jakiejś dziedzinie czy zdobyć dodatkowe kwalifikacje, możesz zapisać się na studia podyplomowe. Trwają 2 lub 4 semestr i są zwykle nastawione na nauczę czegoś bardziej praktycznego czy specjalistycznego. Ale nie zdobywasz już dodatkowego tytułu naukowego, ale na pewno dodatkową wiedzę i kwalifikacje.

Medycyna, farmaceutyka, weterynaria i prawo to kierunki jednolite – tutaj musisz skończyć pełne studia pięcioletnie.

Na większość kierunków nie ma egzaminów wstępnych i liczy się wynik z matury. Dlatego już wybierając przedmioty na maturze trzeba wiedzieć, co się chce studiować i jakie przedmioty są wymagane. Oceny z matury są odpowiednio przeliczane, a ilość punktów decyduje o przyjęciu.

Część kierunków do przyjęcia wymaga egzaminu wstępnego albo portfolio. Są to najczęściej kierunki artystyczne lub wybrane studia językowe (np. studia prowadzone w języku angielskim czasami wymagają określonego poziomu znajomości języka).

2. Studia dzienne i zaoczne

Wybierając studia możesz zdecydować, czy chcesz studiować dziennie czy zaocznie. Dzienny tok nauczania trwa zwykle od poniedziałku do piątku. Czasem udaje się tak ułożyć plan zajęć, że ma się jakiś dzień wolny w tygodniu. Studia zaoczne odbywają się w weekendy – sobotę i niedzielę. Zjazdy są co tydzień, lub co dwa tygodnie, w zależności od uczelni i kierunku.

Przyjęło się myślenie, że studia zaoczne zwykle wybierają Ci, którzy chcą już pracować zawodowo i być samodzielni, a studia dziennie Ci, którzy wolą jeszcze kilka lat poimprezować. Chyba jest w tym trochę prawdy.

3. Opłaty za studia w Polsce

Studiowanie w Polsce jest bezpłatne, ale tylko na uczelniach państwowych i tylko w trybie dziennym. Za studia zaoczne płacimy. Uczelnie prywatne również są płatne – tutaj już niezależnie od kierunku. 

Obcokrajowcy w Polsce płacą za studia, również na uczelniach publicznych. Ale są wyjątki! Nie zapłacisz, jeśli jesteś obywatelem państwa UE, masz kartę Polaka lub zezwolenie na pobyt stały. Drugim wymogiem jest znajomość języka polskiego potwierdzona certyfikatem.

Bez spełnienia tych wymogów obcokrajowiec może u nas studiować, ale za studia będzie musiał zapłacić, średnio ok. 1000-2000 euro za rok.
Inną możliwością jest przyjechanie do polski na stypendium czy wymianę międzyuczelnianą, których mamy w Polsce całkiem sporo. Piszemy o nich poniżej.

4. Najlepsze uczelnie w Polsce

Wybierając studia, zwykle sugerujemy się renomą uczelni czy danego kierunku, albo samym miastem, w którym chcemy wieść swoje studenckie życie.

Jeśli bliżej Ci do tego pierwszego kryterium, to musisz wiedzieć, że o palmę pierwszeństwa biją się zawsze dwie uczelnie: 

1. Uniwersytet Warszawski;
2. Uniwersytet Jagielloński w Krakowie (jeden z najstarszych uniwersytetów w Europie, który powstał już w XIV wieku).

Z resztą… Warszawa i Kraków zawsze ze sobą rywalizują 🙂

Co roku w czerwcu fundacja edukacyjna “Perspektywy” ogłasza ranking najlepszych uczelni w Polsce. W tym roku wyniki wyglądają następująco:

1. UW
2. UJ
3. Politechnika Warszawska
4. Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu / AGH w Krakowie
6. Politechnika Gdańska
7. Gdański Uniwersytet Medyczny / Politechnika Wrocławska
9. Uniwersytet Medyczny w Łodzi
10. Uniwersytet Wrocławski / Politechnika Łódzka

Pełny ranking za 2022 możesz znaleźć pod tym linkiem.

5. Najbardziej studenckie miasta w Polsce

Jeśli zastanawiasz się, jakie są najbardziej studenckie miasta w Polsce, wróć do listy z uczelniami. Tak, to nie przypadek, że pojawiły się tam Kraków, Warszawa, Wrocław, Gdańsk, Poznań i Łódź. To nie tylko miasta z dobrymi uczelniami, ale też ze świetną architekturą, historią, atrakcjami turystycznymi. A to przecież tak samo ważne, jak sama uczelnia.

Jeśli lubisz duże miasta, ale niekoniecznie chcesz wybierać sztampowo pomiędzy Warszawą i Krakowem, polecamy Wrocław i Gdańsk. A jeśli lubisz miejsca o nieoczywistej historii i architekturze, to rozważ koniecznie Łódź i Katowice! Nasze miasto jest otwarte na obcokrajowców, ciekawe do odkrywania i jest świetną bazą wypadową.

Jeśli zastanawiasz się, co i gdzie możesz u nas studiować, to najlepsze i najważniejsze uczelnie to: Uniwersytet Śląski, Uniwersytet Ekonomiczny, Śląski Uniwersytet Medyczny i Politechnika Śląska, która ma w Katowicach swój wydział oraz Szkoła Filmowa Krzysztofa Kieślowskiego. Ofertę na najbliższy rok akademicki znajdziesz na ich stronach.

Pamiętaj też, że niektóre kierunki startują od lutego, więc jeśli nie zdecydowałeś się wcześniej, to jeszcze nic straconego.

6. Erasmus i obcokrajowcy w Polsce

Polska kocha Erasmusa – zarówno sam program, jak i przyjeżdżających do nas studentów zagranicznych.

W Polsce program Erasmus działa już od ponad 20 lat. Najpierw był to Socrates, potem Erasmus, teraz nazywa się Erasmus+. Od początku programu na studia zagraniczne wyjechało ponad 200 tys. polskich studentów. Do nas z kolei przyjechało ponad 120 tys studentów zagranicznych.

Narodowości, które najczęściej do nas przyjeżdżają, to Hiszpanie, Turcy, Niemcy, Francuzi i Portugalczycy. 

Ale współpraca międzynarodowa naszych uczelni to nie tylko Erasmus, ale też szereg innych wymian. Godną polecenia stroną jest https://study.gov.pl/, gdzie możesz wyszukać interesujący kierunek i uczelnię oraz poczytać o wymogach.

Obcokrajowcy najczęściej studiują u nas medycynę, prawo, kierunki ekonomiczne i managerskie. 

Ciekawostka: w roku akademickim 20/21 na polskich uczelniach studiowało 85 tys. obcokrajowców z 189 krajów. Niezła mieszanka!

7. Studiowanie w praktyce

Pora na ważne informacje praktyczne:

• Każdy rok akademicki trwa dwa semestry. Zimowy to październik do stycznia. W lutym jest przerwa międzysemestralna, wtedy odbywa się egzaminacyjna sesja zimowa. Letni semestr jest od końca lutego do czerwca i kończy się egzaminacyjną sesją letnią;
  Jeśli zaliczysz wszystkie przedmioty w terminie, masz 3 miesiące wakacji! Jeśli nie, we wrześniu czeka cię sesja poprawkowa;
• System oceniania jest w skali 2-5. 5 to najlepszy możliwy wynik, 2 to najgorszy, brak zaliczenia. Minimum to 3-ka. I zwykle tyle wystarcza studentowi do szczęścia ;);
• W sesji masz zwykle 2 terminy na zaliczenie. Nie zdasz? Masz poprawkę. Jej też nie zaliczysz? Wylatujesz;
• Każdy kierunek ma określone przedmioty w semestrze, które należy zaliczyć. Wszystkie! W Polsce nie wybierasz sobie przedmiotów, każdy jest obowiązkowy. Nawet WF na studiach dziennych…
• Zajęcia dzielą się na teoretyczne i praktyczne. Teoretyczne to najczęściej 1,5h monolog wykładowcy. Praktyczne są już ciekawsze – są dyskusje, ćwiczenia. Plan zajęć dostaje się na krótko przed rozpoczęciem roku i może się zmieniać. 
• Na ćwiczeniach może Cię nie być 2 razy w semestrze, wykłady nie są obowiązkowe. Jeśli trafi Ci dzień z samymi wykładami, czasami możesz zrobić sobie wolne… Ale oczywiście tylko w uzasadnionych przypadkach.

Istnieje powszechne przekonanie, że większość przedmiotów to głównie nuda, którą po prostu trzeba zakuć, zdać i zapomnieć. Potwierdzamy, że niestety często tak jest, nawet na kierunku, który ogólnie Cię interesuje.

Na zakończenie studiów, gdy zaliczysz wszystkie przedmioty, piszesz egzamin końcowy albo pracę dyplomową, której potem bronisz. Wszystko zależy od kierunku.

8. Studencka rzeczywistość, czyli kilka porad

• Aby zaliczyć przedmiot, musisz zdać co najmniej na 3-kę. I tyle, to nie szkoła podstawowa, żeby kolekcjonować ładne oceny. 3 to obiekt westchnień studentów podczas sesji.
• Pamiętaj, kto rządzi na uczelni – a rządzą zawsze Panie z dziekanatu. Zawsze się do nich uśmiechaj i nie zadawaj zbyt wielu pytań.  
• Indeks to świętość. Kiedyś był tylko w formie papierowej i lubił się gubić, teraz coraz więcej uczelni ma już indeks elektroniczny. Wygodniej, ale trochę tęskno za tym papierowym.
• Na polskich uczelniach nie ma darmowych stołówek. Czasem jest sklepik, ale studenci najczęściej przynoszą swoje kanapki. Mamy w Polsce całą masę dowcipów o biednym studencie, który w lodówce ma tylko światło, chleb smaruje nożem, je głównie parówki, a pieniądze woli wydać na piwo.
• A skoro już jesteśmy przy piwie… w dużych miastach są bary, które oferują studenckie zniżki i robią studenckie imprezy. I to o dziwo najczęściej w czwartki. Studenckie weekendy trwają 3 dni (co najmniej!).
• Super przywilejem studentów jest to, że przysługują im zniżki. Z legitymacją studencką masz 51% zniżki na komunikację publiczną, są też zniżki do kina, muzeów, na basen. A bycie studentem to po prostu świetna przygoda, którą każdy powinien przeżyć.

Zaczynasz studia w Katowicach i szukasz mieszkania? Daj nam znać!