Przerażają Cię coraz wyższe rachunki za media? Wzrost cen energii to jedno, ale właściwe gospodarowanie zasobami to drugie. Zwróć uwagę na swoje codzienne nawyki i zobacz, jak wiele od Ciebie zależy. Dzięki naszym poradom zyska Twój domowy budżet i nasza planeta.

Czy prysznic jest oszczędny?

Regularne zużycie wody i energii elektrycznej są najwyższym kosztem naszych comiesięcznych rachunków za media. Są też najbardziej zauważalne i przemawiające do wyobraźni. A czy wiesz, kiedy zużywasz ich najwięcej? Pod prysznicem! 

Tak! 1 minuta prysznica to średnio 13 litrów zużytej wody. Przy 10-minutowej kąpieli ten wynik to 130 litrów, a koszt takiej ilości wody to około 2,21 zł*. Kolejne 2,50 zł to cena jej podgrzania przez bojler elektryczny do temperatury ok. 35 st. C (wolisz cieplej? No to będzie jeszcze drożej).

2 osoby biorące tylko jeden prysznic dziennie to już koszt około 285 zł miesięcznie. A Twój prysznic ile trwa? Nie wiesz? Następnym razem idź do łazienki z telefonem i na czas kąpieli ustaw stoper. A potem zastanów się uczciwie, czy stanie 5 minut pod bieżącą, gorącą wodą (codziennie!) naprawdę jest Ci potrzebne? 

Dla porównania: standardowej wielkości wanna ma około 200 litrów pojemności. Wypełniając ją do połowy, zużywamy 100 litrów wody, czyli nawet trochę mniej, niż podczas prysznica. A przecież zawsze uważało się, że to ten drugi jest oszczędniejszy, prawda?

Ile kosztuje jeden cykl pralki i czy program eco w zmywarce rzeczywiście oszczędza?

Pralka i zmywarka to, po kąpieli, kolejni najwięksi podejrzani wysokich rachunków za wodę i prąd. No to przyjrzyjmy się, czy rzeczywiście słusznie.

Jeden cykl pralki w najbardziej popularnych trybie to zużycie ok 40-45 l wody. Biorąc pod uwagę średnią cenę wody, koszt jednego prania to około 76 groszy. Jeśli dodamy do tego koszt energii elektrycznej, mamy cenę na poziomie około 1,20 zł za pranie. Robiąc jedno pranie dziennie, zapłacisz więc około 38,20 zł miesięcznie.

Jeśli chodzi o zmywarkę, tryb eco jest najdłuższy, ale też najbardziej ekonomiczny. Działająca w trybie eco zmywarka zużywa średnio 10 litrów wody. Dodając do tego energię elektryczną (podgrzanie do 50 stopni), koszt jednego cyklu to około 60 groszy. Miesięcznie daje nam to koszt 17 zł – relatywnie niewiele, prawda? Rzeczywiście, zmywarka jest znacznie bardziej ekonomiczna niż zmywanie ręczne (wyliczenia mówią, że nawet 8-krotnie!). Nie mówiąc już o wygodzie. Nie masz? Rozważ taką inwestycję!

*Uwaga! Wszystkie wyliczenia bazują na średnich cenach wody i energii elektrycznej w Katowicach początkiem 2024.

Jak oszczędzać wodę?

Wiesz już, że oszczędzać powinieneś przede wszystkim podczas kąpieli oraz mycia naczyń. Fajnie, ale to nie jedyne czynności, na które trzeba uważać. W myśl zasady: grosz do grosza i będzie kokosza, wszystkie małe zabiegi przełożą się na oszczędność. Jeśli nie w skali miesiąca, to na pewno całego roku.

Jak oszczędzać wodę w łazience?

• na czas mycia włosów czy innych zabiegów pielęgnacyjnych zakręć kurek baterii prysznicowej
• decydując się na wannę nie nalewaj dużo wody. I tak będziesz dolewał ciepłej, więc ta ilość znacząco wzrośnie
• zakręcaj wodę przy myciu zębów 
• przemyśl i planuj pranie, puszczaj zawsze pełną pralkę. Jeśli masz za mało bielizny, ręczników czy pościeli, aby uzbierać pełny komplet, dokup 
• wodą z mycia podłóg czy z kąpieli spłukuj toaletę

Jak oszczędzać wodę w kuchni?

• zmywarkę pakuj do pełna, ogranicz ręczne zmywanie naczyń
• jeśli musisz coś umyć ręcznie, nie rób tego pod bieżącą wodą. Namaczaj bardzo brudne naczynia
• kupując naczynia czy garnki wybieraj takie, które można myć w zmywarce
• wybieraj program eco 
• nie myj wszystkiego impulsywnie, np. pustych opakowań (segregacja nie wymaga ich mycia)
• owoców i warzyw nie myj pod bieżącym strumieniem wody, ale np. w misce
• wodę po gotowaniu warzyw czy jajek wykorzystuj do podlewania kwiatków
• a jeśli mieszkasz w domu, to zbieraj też deszczówkę i podlewaj nią rośliny w ogrodzie

Co w domu zużywa najwięcej prądu?

Pierwsze rzeczy, o jakich zapewne teraz myślisz, to sprzęt RTV i AGD oraz cała elektronika: telewizor, komputer, telefon (czasem w liczbie mnogiej), tablet, głośnik bluetooth. Nawet zegarki potrzebują już regularnego ładowania! W praktyce jednak są to coraz bardziej energooszczędne urządzenia, a koszt jednostkowy każdego z nich nie jest wysoki. Oczywiście, to skala robi ilość, ale prawdziwe koszty są – znowu – w urządzeniach do podgrzewania i chłodzenia. Jeśli zatem masz ogrzewanie elektryczne, latem katujesz klimatyzację, a bojler elektryczny ustawiasz na temperaturę 80 stopni, licznik prądu na pewno będzie kręcił się znacznie szybciej 😉

A zatem, zostawiamy garść porad:

Jak oszczędzać energię elektryczną?

• masz wspomniany bojler elektryczny? Nie ma potrzeby, aby jego temperatura była ustawiona na 80, albo nawet 60 stopni. 50 w zupełności wystarczy 
• wyjeżdżając z domu na kilka dni, wyłączaj z prądu wszystkie energochłonne urządzenia (nie lodówkę, wiadomo), przykręć do minimum ogrzewanie
• wyciągaj z kontaktu sprzęty, których nie używasz. Najlepiej wepnij wszystkie urządzenia w listwę z włącznikiem i rób to jednym kliknięciem
• nie zapalaj światła, gdy jest jasno – podnoś rolety!
• stosuj żarówki energooszczędne
• wychodząc z pokoju, gaś światło
• pozbądź się odruchu odpalania telewizora po przyjściu do domu. Sprzęty typu komputer czy monitor miej włączone tylko wtedy, gdy rzeczywiście z nich korzystasz
• włączasz klimatyzację? Zamknij okna, schłódź pomieszczenie do oczekiwanej temperatury i wyłącz urządzenie
• zorientuj się, czy twój dostawca energii ma możliwość wybrania różnych taryf dniem i nocą. Jeśli prowadzisz nocny tryb życia, taka opcja może się w dłużej perspektywie okazać bardziej oszczędna. A pranie też możesz z powodzeniem puszczać nocą

W kuchni:

• planuj posiłki: gotuj zupę czy sos w większej ilości
• gotuj tyle wody, ile potrzebujesz, a nie cały czajnik
• gotuj pod przykryciem – danie szybciej się zagotuje i straci mniej składników odżywczych
• wybieraj naczynia i garnki szybko nagrzewające 
• przygotuj się do pieczenia – wkładaj jedno danie od razu po kolejnym, do nagrzanego piekarnika. Piecz podobne rzeczy razem (np. mięso razem z warzywami)
• wyłącz piekarnik chwilę przed zakończeniem pieczenia
• lodówki nie ustawiaj na najniższą temperaturę. Ryby czy mięso przechowuj w najniższym pojemniku, znaczna większość produktów nie wymaga tak niskich temperatur
• nie wietrz lodówki. Zastanów się, co z niej potrzebujesz i wyciągnij wszystko na raz
• nie wkładaj do lodówki i zamrażarki ciepłego jedzenia. Zostaw je na blacie, aby temperatura spadła do pokojowej
• jeśli widzisz warstwę lodu w zamrażarce, usuń go! 3 mm lodu to 10-procentowy wzrost energii potrzebnej na jego schłodzenie

Ile stopni powinno być w sypialni, a ile w salonie?

Prawdopodobnie mniej, niż myślisz. Optymalna temperatura w salonie czy części dziennej podczas gdy odpoczywamy, pracujemy czy uczymy się, to ok. 20-22 stopni. Przy wyższej robimy się zmęczeni, znacznie szybciej dopada nas senność. 

Jeśli kręcisz się po mieszkaniu czy sprzątasz to taka temperatura będzie wręcz zbyt wysoka. Tym bardziej jeśli coś gotujesz lub korzystasz z piekarnika. Do oglądania filmu lub podczas czytania zawsze możesz przykryć się miękkim kocykiem.

A w sypialni? Tutaj optymalna temperatura to 18-19 stopni. Wydaje Ci się, że to za zimno? No to zainwestuj w cieplejszą kołdrę. Organizm znacznie lepiej się regeneruje, jeśli nie musi tracić energii na chłodzenie się. Lepiej się też dotlenia. Niestety nasze mieszkania często są przegrzane, a my chcemy temu doraźnie zaradzić i otwieramy okna. Wtedy ogrzewanie znowu zaczyna działać na zwiększonych obrotach i odnosimy skutek odwrotny do zamierzonego. 

Nie wiesz, ile masz stopni w domu? No to zacznij od kupienia termometru. Najlepiej mieć jeden w każdym pomieszczeniu i na bieżąco weryfikować, czy temperatura nie wymknęła nam się spod kontroli i czy być może kaloryfer nie powinien zostać zakręcony o jeden lub dwie cyferki.

Jak zaoszczędzić na ogrzewaniu?

• po pierwsze: nie przegrzewaj mieszkania
• zacznij sie interesowac tym, jaka temperatura jest dla Ciebie optymalna. Sprawdzaj temperaturę w sypialni, salonie i innych pomieszczeniach i pilnuj, by jej nie przekraczać
• załóż termostaty na grzejniki i korzystaj z nich – skręcaj je, gdy wychodzisz z domu, wyjeżdżasz na weekend
• nie grzej przy otwartych oknach – całe ciepło i tak ucieknie
• odwrotnie: nie wietrz mieszkania przy odkręconych kaloryferach

Metoda małych kroków

Jak zapewne już zauważyłeś, większość naszych porad to nieskomplikowane codzienne czynności, które nie wymagają dużo wysiłku, a regularności i konsekwencji. Na finalny rachunek za zużycie mediów przełoży się wiele różnych czynników, ale na pewno warto zacząć uświadamiać sobie, które obszary wymagają poprawy i wypracowywać dobre nawyki.

Co jeszcze możesz zrobić?

• sprawdzaj regularnie stan liczników – śledź zużycie w różnych miesiącach, analizuj duże wahnięcia i szukaj przyczyny
• zapytaj znajomych o ich zużycie mediów i porównaj je do swojego
• awarie naprawiaj (lub zgłaszaj) od razu 
• uszczelnij krany, spłuczki i inne uszczelki
• jeśli masz taką możliwość, uszczelnij okna i drzwi
• wymieniaj stare energochłonne sprzęty na nowe
• edukuj swoich gości i nie bój się zwracać im uwagi
• pamiętaj o segregacji – wywóz śmieci segregowanych jest o połowę tańszy niż niesegregowanych
• zwracaj uwagę sąsiadom, którzy źle segregują – za to możecie wszyscy zostać ukarani wyższą opłatą 
• jeśli pracujesz w domu cały dzień, to może zainwestuj w coworking? Przelicz, czy sprzęty, z których korzystasz i ilości kawy, którą wypijasz, nie będą droższe od biurka w abonamencie
• chodzisz na basen lub siłownię? Bierz tam prysznic!

Jakie mieszkanie wybrać, czy było oszczędne?

Nie wszyscy mamy wpływ na to, w jakim stopniu mieszkanie lub dom, w jakich mieszkamy, są energooszczędne. Ale… jeśli planujesz wynajem czy zakup mieszkania, możesz już na etapie jego wyboru poczynić pewne kroki, które w przyszłości przełożą się na niższe rachunki. Jakie?

• jeśli lubisz zimno, wybieraj mieszkanie na parterze. Mniej prądu zużyjesz na ewentualną klimatyzację
• zwróć uwagę, czy mieszkanie ma szczelne, nowe okna oraz czy ściany budynku są ocieplone
• spójrz na kierunek mieszkania – pomieszczenia na zachód będą się nagrzewać najbardziej, w pokojach na północ będzie chłodniej i ciemniej
• czy mieszkanie ma duże czy małe okna? Im większe okna, tym więcej wpadającego światła (a w sezonie letnim wyższa temperatura)
• uważaj na wysokość sufitów i metraż – im wyższe i większe mieszkanie, tym trudniejsze w ogrzaniu
• sprawdź, czy do mieszkania prowadzi wiatrołap, czy od razu ogromna klatka schodowa? 
• czy mieszkanie jest rogowe, czy między innymi lokalami? Im więcej sąsiadów, tym cieplej

Mamy nadzieję, że po wprowadzeniu w życie przynajmniej kilku naszych porad Twój kolejny rachunek zaskoczy się pozytywnie. Ale najpierw do dzieła! Pora zmienić nawyki. 
Od czego zaczynasz?