Przeprowadzka do Polski wymaga od przyjeżdżającego złożenia kilku wniosków i zaaplikowania o kilka zezwoleń. Należą do nich: pozwolenie na pobyt, zgłoszenie pobytu tymczasowego (zameldowanie), ubezpieczenie zdrowotne, nadanie numeru PESEL. Poniżej znajdziesz instrukcję krok po kroku, jak wypełnić te dokumenty.

O tym, jakie formalności czekają Cię przed i bezpośrednio po przyjeździe do Polski, opowiadaliśmy w tym i tym poście. Zapewne wiesz już, że wszystkie dokumenty muszą być wypełnione w języku polskim. Na szczęście większość z nich jest opisana zarówno w języku polskim, jak i angielskim, a często także po rosyjsku czy francusku. Jak zawsze, są też wyjątki: na przykład wniosek o dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne w NFZ jest tylko w języku polskim.

Do wypełniania dokumentów potrzebną są podstawowe informacje, czyli imię, nazwisko (zgodnie z danymi w paszporcie), numer PESEL lub numer paszportu. Wszystkie dokumenty muszą być wypełnione drukowanymi literami. 

Najważniejsze i zawsze powtarzające się dane to:

• imię – name
• nazwisko – surname
• narodowość – nationality 
• numer PESEL – PESEL number
• numer dowodu lub paszportu – ID or passport number

Zazwyczaj na górze dokumentu podana jest krótka instrukcja wypełnienia dokumentu.

Ciekawostka:
w Polsce datę zapisuję się w formacie dzień-miesiąc-rok (DD-MM-RRRR).

1. Wniosek o pobyt czasowy

We wniosku o udzielenie cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt czasowy potrzebne będzie: 

• państwo urodzenia – country of birth
• narodowość – nationality, 
• obywatelstwo – citizenship

Łatwo sprawdzić zapis w języku polskim przy użyciu Wikipedii lub słownika.

W tym dokumencie potrzebne będzie również podanie następujących informacji:

• stan cywilny – marital status:
  • panna – single (female)
  • kawaler – single (male)
  • zamężna – married (female)
  • żonaty – married (male)
  • rozwiedziona – divorced (female)
  • rozwiedziony – divorced (male)
  • wdowa – widowed (female)
  • wdowiec  – widowed (male)

• wykształcenie – education:
  • podstawowe – primary education (if you have finished elementary school)
  • średnie – secondary education (if you have finished high school)
  • wyższe – higher education (if you have at least Bachelor diploma) 
• kolor oczu – color of eyes:
  • niebieski – blue
  • zielony – green
  • szary – grey
  • brązowy – brown

Jeśli posiadasz jakieś znaki szczególne, musisz również je podać:

• znamię – mole
• tatuaż – tattoo 
• blizna – scar
• brak – none

Nie zapomnij podać numeru kierunkowego kraju, wpisując swój numer telefonu. 

Jeśli chcesz zgłosić członków swojej rodziny, będziesz musiał podać stopień pokrewieństwa:

• ojciec – father
• matka – mother
• brat – brother
• siostra – sister
• córka – daughter 
• syn – son
• babka – grandmother
• dziadek – grandfather
• wnuk – grandson
• wnuczka – granddaughter 
• mąż – husband
• żona – wife
• macocha – step mother
• ojczym – step father
• pasierb – step son
• pasierbica – step daughter

Jeśli kiedykolwiek wcześniej byłeś w Polsce, wpisz odpowiednią datę, a powód pobytu możesz przekopiować z poprzedniego punktu. Daty muszą zgadzać się z wizami w paszporcie oraz biletami lotniczymi. 

Wypełniając wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy konieczne będzie podanie informacji o środkach finansowych na pokrycie kosztów utrzymania. Może to się odbyć na podstawie na przykład:

• umowy o pracę – a job contract
• stypendium – scholarship
• potwierdzenia z banku o posiadanych środkach na koncie w polskim banku – current bank statement from a bank situated in Poland – signed and stamped by a bank representative
• potwierdzenia posiadania odpowiedniego limitu na karcie kredytowej – certificate from a bank with the information about the limit on your credit card
  • potwierdzenia muszą być dostarczone w formie oryginalnej oraz w tłumaczeniu na język polski

Dodatkowo konieczne będzie podanie informacji o posiadanym ubezpieczeniu zdrowotnym:

• numer polisy – insurance policy (if you have a private insurance)
• zaświadczenie ZUS – ZUS certificate (if you have public insurance; ZUS is Social Insurance Institution)

Musisz również podać swoje miejsce zamieszkania – jako potwierdzenie wystarczy zaświadczenie o zameldowaniu lub umowa najmu mieszkania.

Wymagane załączniki:

• 4 zdjęcia 
• kopia ważnego dokumentu podróży 
• potwierdzenie uiszczenia opłaty skarbowej
• potwierdzenie posiadania ubezpieczenia zdrowotnego 
• dokumenty potwierdzające posiadanie stabilnego i regularnego źródła dochodu
• potwierdzenie posiadania odpowiednich środków finansowych na pokrycie kosztów utrzymania i powrotu do kraju
• potwierdzenie posiadania miejsca zamieszkania na terenie Polski

Wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt musi być złożony nie później niż w ostatnim dniu legalnego pobytu w Polsce, osobiście, ponieważ zostaną pobrane odciski palców. Wniosek musisz dostarczyć w dwóch kopiach. Należy go zanieść do Urzędu Wojewódzkiego województwa, w którym mieszkasz. W zależności od województwa, czasem należy najpierw umówić się na spotkanie. 

Dokumenty sporządzone w języku obcym, które są potwierdzeniem podanych informacji, muszą być przetłumaczone na język polski przez tłumacza przysięgłego.

Jeśli zamierzasz pracować lub kontynuować pracę w Polsce nie zapomnij dostarczyć również załącznika numer 2, wypełnionego przez pracodawcę.

2. Ubezpieczenie zdrowotne

W dokumencie należy podać numer PESEL. Jeśli nie posiadasz numeru PESEL, podaj numer paszportu lub dowodu osobistego. W przypadku prowadzenia własnej firmy konieczne będzie podanie numeru NIP. 

Następnie wymagane informacje to:

• seria i numer dowodu osobistego lub paszportu – series and number of Identity Card or Passport
• wydany przez – issued by
• imię i nazwisko, obywatelstwo – full name and citizenship
• data urodzenia – date of birth
• ulica, nr domu, nr mieszkania – street, house number and flat number
• kod pocztowy, miejscowość – postal code and town/city
• telefon kontaktowy, adres poczty elektronicznej – contact telephone number, e-mail address

Jeśli chcesz również zgłosić swoich członków rodziny, dodaj ich w kolejnym punkcie, wpisując ich numer PESEL, imię i nazwisko oraz stopień pokrewieństwa (powyżej wypisane są najbardziej popularne wraz z tłumaczeniem).

Formuły do podpisania:

Zwracam się z prośbą o objęcie mnie dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym w Narodowym Funduszu Zdrowia od dnia ………………………………………………………………………………………………

I kindly request that you include me in the voluntary health insurance scheme in the National Health Fund from …………………………………………………………………………………………

---

Oświadczam, że:
1) nie podlegam obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu;
2) okres, w którym nie podlegałem/łam ubezpieczeniu zdrowotnemu wynosi mniej niż 3 miesiące/wynosi …………. miesiące;
3) zamieszkuję na terytorium RP.

I hereby declare that:
1) I am not included in any compulsory health insurance scheme;
2) the period in which I have not been included in any health insurance scheme has been less than 3 months/ has been …………….. months.

---

Deklaruję miesięczny dochód w kwocie ……………………………………..zł,
słownie:……………………………………………………………………………………………………………………zł.

I hereby declare that my monthly income is PLN …………………………………, 
in words: ……………………………………………………………………………………

---

Ponadto oświadczam, że zgłoszony przeze mnie członek rodziny:
1) nie podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu;
2) jest uprawniony do zgłoszenia z tytułu:
a) dziecko własne, dziecko małżonka, dziecko przysposobione, wnuk albo dziecko obce, dla którego ustanowiono opiekę, albo dziecko obce w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka,
– do ukończenia przez nie 18 lat,
– do ukończenia przez nie 26 lat, jeżeli uczy się dalej w szkole lub zakładzie kształcenia nauczycieli lub odbywa kształcenie w uczelni lub szkole doktorskiej,
– bez ograniczenia wieku, jeżeli posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub inne traktowane na równi,
b) małżonek,
c)  wstępny pozostający ze mną we wspólnym gospodarstwie domowym.

I further declare that the family members to be covered by the insurance:
1) are not included in any compulsory health insurance scheme;
2) are eligible because they are:
a)my own child, child of the other spouse, adopted child, grandchild or an unrelated child over whom I have custody, or a foster child,
− aged less than 18,
− aged less than 26 (if they are students at schools, teacher training institutions, universities or research units in which doctoral studies are run)
− to whom no age restrictions apply because they have been issued a certificate confirming a significant degree of disability, or other equivalent certificate,
b)my spouse,
c) my ascendant living together with me in the same household.

---

Oświadczam, że wszystkie dane zawarte w formularzu są zgodne ze stanem prawnym i faktycznym. Jednocześnie zobowiązuję się do niezwłocznego informowania Narodowego Funduszu Zdrowia o zmianach jakie nastąpią w trakcie trwania ubezpieczenia. Jednocześnie oświadczam, że zostałem/am poinformowany/a o tym, iż moje dane osobowe zbierane przez Narodowy Fundusz Zdrowia reprezentowany przez Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia, w imieniu którego działa Dyrektor……………….Oddziału Wojewódzkiego NFZ z siedzibą w……………………………………… przy ul. …………………………………………………………., są przetwarzane w celach wynikających z art. 188 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1398, z późn. zm.), a także o obowiązku ich podania, prawie wglądu do tych danych i wnoszenia poprawek oraz o tym, że dane te będą udostępniane podmiotom uprawnionym do ich otrzymania na mocy przepisów prawa.

I hereby declare that the information contained above is consistent with the legal status and accurately reflects the actual situation. I also undertake to immediately notify the Fund of any change in the provided information which occurs during the insurance period. Furthermore, I declare that I have been informed that my personal details collected by the Regional Branch of the National Health Fund with its registered office at city and address of the branch may be processed for the purposes arising from art. 188 of the Act of 27 August 2004 on healthcare services financed from public funds (Dz. U. [Journal of Laws] of 2017, item 1938, as amended), as well as about the legal duty to provide such details, about the right to access and correct them and that these details will be made available for parties that are authorized to receive them under applicable law.

Poniżej musisz się jedynie podpisać oraz podać miejscowość i datę.

Wniosek należy złożyć w wojewódzkim oddziale NFZ.

3. Pobyt czasowy (zameldowanie)

W pierwszej części dokumentu należy podać dane osoby zgłaszającej oraz dane kontaktowe. Jednym z punktów jest podanie numeru PESEL. Jeśli go nie posiadasz urzędnik nada Ci numer automatycznie podczas składania wniosku. 

W kolejnej części dokumentu należy wpisać adres, na który chcesz się zameldować. Numer lokalu podaje się jedynie w przypadku mieszkań w bloku. Jeśli nie wiesz, w jakiej gminie leży twoje miasto, wystarczy, że sprawdzisz to w internecie. Musisz również podać okres, w jakim będziesz mieszkać w danym mieszkaniu – dokładnie taki jak zapisany w umowie najmu. 

Jeśli byłeś wcześniej zameldowany w Polsce na pobyt stały, możesz zaznaczyć, że chce się wymeldować z poprzedniego miejsca pobytu stałego.

Punkt 5 to nazwisko i imię pełnomocnika – wypełnij ten punkt jedynie jeśli nie możesz osobiście zanieść wniosku. 

Na sam koniec musisz się oczywiście podpisać.

Przy okazji składania wniosku nie zapomnij zabrać ze sobą kopii umowy najmu. 

Przypominamy:
Musisz się zameldować, jeśli planujesz mieszkać w Polsce powyżej 3 miesięcy. Na zgłoszenie swojego pobytu czasowego masz 30 dni (jeśli jesteś obywatelem kraju należącego do UE) lub 4 dni (jeśli Twój kraj jest spoza UE). 

Wniosek należy zanieść do urzędu gminy lub miasta, w której mieszkasz.

4. Nadanie numeru PESEL

Jeśli nie potrzebujesz się zameldować, ale z jakiegoś powodu potrzebujesz mieć numer PESEL, możesz też ubiegać się o jego nadanie. 

Wniosek o nadanie numeru PESEL jest w całości w języku polskim i należy go również wypełnić po polsku.

Krok 1 i 2

W pierwszej części musisz wpisać podstawowe informacje (jak w każdym innym formularzu), czyli imiona, nazwisko, adres do korespondencji, zaznaczyć swoją płeć, datę urodzenia, kraj urodzenia oraz kraj zamieszkania. 

Dodatkowo musisz wpisać swoje obywatelstwo oraz serię i numer dowodu tożsamości wraz z jego datą ważności.

Krok 3

Jeśli w paszporcie masz podane następujące informacje, musisz je podać:

• nazwisko rodowe – family name
• miejsce urodzenia – place of birth
• oznaczenie aktu urodzenia – designation of the birth certificate
• oznaczenie urzędu stanu cywilnego, w którym został sporządzony akt urodzenia – name/number of the register office that have issued the birth certificate 
• imię i nazwisko rodowe ojca i matki – first name and family name of father and mother

Krok 4

Następnie należy zaznaczyć stan cywilny:

• kawaler/panna – single
• żonaty/zamężna – married
• rozwiedziony/rozwiedziona – divorced
• wdowiec/wdowa – widowed  

Jeśli zaznaczyłeś żonaty/zamężna musisz również wpisać imię małżonka oraz jego nazwisko rodowe oraz numer PESEL, jeśli ma nadany.

Krok 5

Osoby, które kiedykolwiek w życiu były w związku małżeńskim, muszą zaznaczyć:

• zawarcie związku małżeńskiego – got married
• rozwiązanie związku małżeńskiego – divorced
• unieważnienie związku małżeńskiego – annulation
• zgon małżonka (zaznacz, jeśli znasz datę zgonu) – death of husband/wife (if you know the day of death)  
• zgon małżonka – znalezienie zwłok (zaznacz, jeśli małżonek zmarł, ale znasz jedynie datę znalezienia ciała) – death of husband/wife (if you only know when the body was found)

Następnie podaj datę zdarzenia oraz sygnaturę aktu zawarcia małżeństwa/rozwodu/zgonu oraz oznaczenie urzędu stanu cywilnego/sądu, który wydał dokument.

Krok 6

Na koniec zaznacz, czy chcesz otrzymać numer PESEL drogą pocztową czy elektroniczną (wtedy musisz podać adres e-mail).

Krok 7

Ważne jest też, żeby podać podstawę prawną, z której wynika, dlaczego ubiegasz się o numer PESEL. Jeśli jakiś urząd (na przykład ZUS czy urząd skarbowy) wymaga podania numeru PESEL – powinien wskazać Ci również podstawę prawną.

Krok 8

Podpisz wniosek i zanieś go do najbliższego urzędu gminy lub miasta. 

5. Adresy najważniejszych urzędów w Katowicach

Śląski Urząd Wojewódzki
ul. Jagiellońska 25
40-032 Katowice

Urząd Miasta Katowice
ul. Młyńska 4
40-098 Katowice

Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ)
Śląski Oddział Wojewódzki w Katowicach
ul. Stanisława Kossutha 13 
40-844 Katowice